De PVDA was vandaag opnieuw sterk aanwezig op de Mechelse 1 mei viering. Op onze receptie na de traditionele optocht hield lijsttrekker Dirk Tuypens zijn jaarlijkse 1 mei speech. Je kan hem hier integraal lezen.
Beste vrienden, kameraden,
"Tijd voor politie en justitie om op te treden tegen dat krapuul.'
Dat is wat Annick De Ridder, parlementslid voor de N-VA, gisteren op Twitter te zeggen had over het personeel van LIDL.
Krapuul. Het staat er echt.
In heel het land zijn werknemers van LIDL al een week lang in staking. Omdat ze menselijke werkomstandigheden willen. Omdat de werkdruk onhoudbaar geworden is. En het enige wat Annick De Ridder aan die mensen te zeggen heeft is: jullie zijn krapuul.
Ik heb het gevoel dat we vandaag een heel speciaal 1 meifeest meemaken. Een 1 meifeest waarop de historische 1 mei van het jaar 1888 helemaal opnieuw tot leven komt. De dag waarop in Amerika de arbeiders massaal op straat kwamen om een achturendag af te dwingen. Een eis die snel overwaaide naar Europa. Ook hier barste de strijd los. En zowel hier als in Amerika werden sociale rechten veroverd.
Ik heb het gevoel dat we die 19de eeuwse geschiedenis vandaag helemaal opnieuw meemaken. De taal van Annick De Ridder is exact dezelfde taal als die van de bourgeoisie en de politieke elite van de negentiende eeuw. Als de negentiende-eeuwse arbeiders op straat kwamen, werden zij ook voor krapuul versleten. En in die tijd werd effectief de politie er op afgestuurd. Niet alleen de politie, maar ook het leger. Er werd in die dagen met scherp geschoten op stakende arbeiders, er vielen doden.
Vandaag wil Annick De Ridder de politie inzetten tegen de stakers bij LIDL. Bart De Wever wilde eerder in Antwerpen het leger inzetten tegen actievoerende foorkramers. De politieke elite en de grote werkgevers van vandaag willen dat vakbonden rechtspersoonlijkheid krijgen, zodat ze bij stakingen voor de rechter gesleept kunnen worden. Ze willen dat het stakingsrecht aan banden wordt gelegd.
Het feest van de arbeid is geboren uit de sociale strijd van 1 mei 1888. Op 1 mei 2018, 130 jaar later, is die sociale strijd helemaal terug. De sociale verworvenheden waarvoor in het verleden zoveel mensen letterlijk gevochten hebben, waarvoor velen letterlijk hun leven hebben gegeven, staan opnieuw onder druk en het recht om ze te verdedigen, wordt almaar verder uitgehold.
Wat vandaag gebeurt bij LIDL illustreert precies de verhoudingen waar de 21ste eeuwse elites van dromen. De CEO van LIDL is de rijkste man van Duitsland, het personeel in zijn supermarkten kreunt onder de loodzware werkdruk. Dat is de natte droom van de elites: een wereld met twee kampen. Aan de ene kant het luxekamp van de graaiers, aan de andere kant het miserabele kamp van de 21ste eeuwse slaven.
Er zijn vandaag veel LIDL’s. Uiteenlopende bedrijven waar de sociale strijd opflakkert, waar mensen strijden voor betere werkomstandigheden of voor het behoud van hun job.
Ook hier in Mechelen hebben we in de voorbije jaren veel sociale strijd gezien. We hebben de Carrefour in Mechelen-Noord zien vertrekken. We hebben jobs zien verdwijnen bij Dupont, bij Axalta, bij DHL, bij Mondelez. We hebben Mediamarkt zien vertrekken, bij Sanoma gaat straks waarschijnlijk ook het licht uit. In de gevangenis hebben we het personeel zien staken voor betere werkomstandigheden. Er is vandaag de sociale strijd bij Telenet, waar technici overgeheveld worden naar een onderaanneming, een operatie waarbij ze heel waarschijnlijk zullen moeten inleveren.
Elke keer als er een bedrijf naar Mechelen komt, staat onze burgemeester in de krant om trots aan te kondigen hoeveel jobs er weer bijkomen voor de Mechelaars. Maar als er in die jobs gesnoeid wordt of als er een bedrijf vertrekt, dan zwijgt hij in alle talen. Als mensen actie voeren, als mensen vechten voor hun job, dan is hij nergens te bespeuren.
Als werknemers strijd voeren, hier in Mechelen of waar dan ook, dan is er maar één politieke partij waar ze onvoorwaardelijk kunnen op rekenen, de PVDA. Aan stakingspiketten kom je geen andere politici tegen dan die van de PVDA.
Hoe komt dat? Dat is heel simpel. Wij dragen de sociale rechten van werkende mensen heel hoog in het vaandel. Wij willen dat mensen een kwaliteitsvolle job hebben, met een vast contract en een goed loon. Met een menselijk uurrooster, dat hun de mogelijkheid geeft om ook een waardevol gezinsleven te ontwikkelen. Wij willen dat mensen werken om te leven, niet dat ze leven om te werken. Daarom verdedigen wij ook ten volle het idee van een 30-urenweek.
Daarom willen wij ook dat de overheid op alle niveaus haar rol als werkgever opnieuw voluit gaat spelen. Wij blijven pleiten voor sterke overheidsbedrijven, voor veel meer jobs in de publieke dienstverlening. Ook hier in Mechelen.
Ik heb dat zondag hier in Mechelen ook gezegd in een debat. En wat kreeg ik als antwoord van Wim Soons, lijsttrekker van de CD&V: “Ja maar, die jobs moeten dan betaald worden met belastinggeld en dat gaat niet.”
Waar moet belastinggeld dan voor dienen? Om bedrijven te subsidiëren, die vervolgens al hun winsten laten wegvloeien naar aandeelhouders, die op alle mogelijke manieren ontsnappen aan belastingen, die massaal mensen op straat zetten als er niet genoeg winst is, die hun boeltje pakken en vertrekken als er ergens anders meer te rapen valt? Is dat waar ons belastinggeld voor dient? Om rekeningen in belastingparadijzen te spekken, rekeningen van mensen die geen cent willen investeren in onze samenleving? Nee, ons belastinggeld dient om te investeren in een solidaire samenleving en dus ook in goede werkgelegenheid.
Nog niet lang geleden bleek uit een onderzoek dat almaar meer mensen graag een job zouden hebben in een publieke sector. Omdat dat meer zekerheid biedt. Dat is wat mensen willen. En dat is wat de publieke sector hen kan bieden. Openbare bedrijven doen kosten en tarieven dalen, ze verbeteren de werkomstandigheden en de dienstverlening. Ze moeten geen verantwoording afleggen aan aandeelhouders, maar aan de mensen. Op veel plaatsen in de wereld zien we al een tendens om wat geprivatiseerd werd opnieuw in publieke handen te nemen: openbaar vervoer, postbedrijven, telecommunicatie, ... In meer dan 1600 steden over heel de wereld zijn nutsvoorzieningen opnieuw publiek geworden: water, gas en elektriciteit.
Ik moet denken aan iets wat minister van Werk Kris Peeters een paar jaar geleden zei tijdens een debat hier in Mechelen. Ik wees hem op de enorme sommen belastinggeld die in Europa elk jaar misgelopen worden en hoeveel jobs daarmee betaald zouden kunnen worden. Het antwoord van de minister: “Ach ja, we kunnen hier natuurlijk de wereld gaan zitten verbeteren, maar dat brengt ons nergens.”
Wel, daarin verschilt de PVDA dus fundamenteel met meneer Peeters en zijn collega’s. Wij willen inderdaad de wereld verbeteren. Wij weigeren te geloven dat de neoliberale molen niet te stoppen is. Wij zijn ervan overtuigd dat een andere wereld mogelijk is. Dat is waar wij voor staan en waar we ons blijven voor inzetten.
Wij willen geen samenleving met twee kampen. Wij willen geen samenleving met een almaar dieper wordende kloof tussen arm en rijk, tussen wie nog een fatsoenlijke job kan krijgen en wie een inkomen bij mekaar moet krabben met interims en flexi-jobs, tussen wie nog een woning kan betalen en wie op een wachtlijst moet wonen, tussen wie er bij hoort en wie moet oprotten, ... Wij willen een solidaire samenleving waarin de rechten van iedereen gegarandeerd zijn.
Op deze 1 mei, die zo sterk lijkt op 1 mei 1888, sluit ik graag af met de eerste strofe van een klassiek lied uit de geschiedenis van de sociale strijd. Voor alle graaiers, maar op deze 1 mei in het bijzonder voor de CEO van LIDL:
Gij, die verwaand de werkman durft versmaden,
aan zulk een dwaas richt ik vooral mijn lied,
die enkel zoekt om in ‘t genot te baden,
die maar uzelf in gans de schepping ziet;
Hoe kunt gij zo uw nietigheid vergeten!
Wie kookt uw disch, wie perst uw kostbaren wijn?
Wie brengt u drank en wie bezorgt u eten,
Wat zoudt gij zonder ‘t werkvolk zijn?
Laat dit een deugddoend, inspirerend en strijdbaar 1 meifeest zijn!