Begin februari maakte de NMBS bekend dat ze de loketten in 44 stations zullen sluiten. Zo ook in Mechelen-Nekkerspoel. Ruim twintig jaar na de sluiting van het oude gebouw en de investering van enkele miljoenen belastinggeld voor de renovatie, zou het loket na enkele maanden terug de deuren toe doen. Samen met Stefan Stynen van TreinTramBus vielen we van onze stoel toen we het hoorden. Het stadsbestuur wimpelt opnieuw zijn medeverantwoordelijkheid af met “Dit is een beslissing van de NMBS”. Voor de PVDA zijn loketten in stations een belangrijke schakel in de promotie van een duurzamere mobiliteit en dienen ze behouden te worden.
In Nekkerspoel moesten zowel de bediende als de reizigers het 20 jaar doen met een aftands container-loket. De laatste jaren was het loket met wachtruimte maar beperkte uren geopend. De heropening van het stationsgebouw in augustus jongstleden was een aanzienlijke verbetering en hadden een eerste stap kunnen zijn richting meer functionaliteiten in een aangename context.
Dat men zelfs geen normaal reizigersverkeer afwacht en beslist tot de sluiting in het midden van een lockdown komt hard aan en toont vooral de besparingsdrift die achter deze maatregel schuilgaat. “Nee, de sluiting van loketten is nooit goed nieuws”, erkent minister van Mobiliteit Georges Gilkinet van Ecolo. “NMBS nam deze beslissing om hun dienstverlening aan te passen aan de veranderde vragen van reizigers en om hun middelen in te zetten voor een beter treinaanbod. Want we willen meer, aangenamere en stiptere treinen. Dat is mijn doelstelling voor de treinreizigers.” Het toegankelijker maken van de stations en de perrons of het meer inzetten van treinen mogen geen redenen zijn om de dienstverlening op een andere punten af te breken.
Actie en petitie
PVDA Mechelen zal dan ook actie voeren voor het behoud van het station Nekkerspoel als een volwaardig mobiliteitsknooppunt met lokettenservice. Er werd ook een nationale petitie gestart voor het behoud van de loketten in heel het land.
Teken de petitie en deel je ervaring hier
Er zijn immers 1000 redenen waarom we in een station naar het loket moeten kunnen gaan. Het belangrijkste doel van een openbare dienst is niet financieel rendabel zijn, wel een goede dienstverlening bieden aan de samenleving.
Het belang van loketten in Nekkerspoel
In dit station is er een wachtruimte voorzien alsook een sanitaire gedeelte. Ongeveer een 2.000 reizigers maken dagelijks gebruik van dit station. Dan zijn deze zaken toch niet overbodig om aan te bieden. In alle stations die gaan sluiten komen trein, bus, auto, deelfietsen etc. vaak samen. Waarom worden er geen informatiepunten van gemaakt over bijvoorbeeld duurzame mobiliteit?
Dit station ligt op 900 m wandelen van de Nekkerhal en op 800 m wandelen van de grote markt in Mechelen. De afstand van het groot station tot de grote markt bedraagt 1,2 km. Een groot deel schoolgaande jeugd en mensen die pendelen voor het werk maken er gebruik van. Voor vele van hen is het loket vaak de makkelijkste manier om hun abonnementen te vernieuwen of aan te passen. Voor sommige zelfs de enige plek waar ze dit kunnen doen. Bovendien ligt dit station op de drukste as van het land. En het is ook het dichtstbijzijnde loket voor reizigers die afzakken vanuit Sint-Katelijne-Waver en Bonheiden. Mechelen-Nekkerspoel ligt vlakbij het groot station Mechelen: maar die stationsinfrastructuur is nog 10 jaar een helse bouwwerf. De afbraak start in deze lente en Nekkerspoel kan de ingekrompen dienstverlening compenseren.
Nekkerspoel ligt aan de drukste fietsostrade van Vlaanderen. Met de voltooiing van de tangent voor fietsers wint de stationsomgeving aan belang als fietsknooppunt. Zachte weggebruikers verwachten terecht meer veiligheid van de fietsenstalling en meer faciliteiten van verhuur en herstel. Met de sluiting van de loketten wordt deze verwachting de grond in geboord.
Voor de eeuwenoude stadswijk Nekkerspoel mikt het Mechels stadsbestuur op een opwaardering door de herbestemming van de Nova-toren en de volledige herinrichting van de Senam-site. De vernieuwing van het station draagt eveneens bij tot de opwaardering van de wijk, de dienstverlening natuurlijk ook. Het buurtcomité Thuis in Nekkerspoel is bezorgd: “Hopelijk is er voldoende sociale controle, want het is wel belangrijk dat het er veilig is. Het is gek dat de NMBS nu al de beslissing neemt om het loket te sluiten, want door corona is het eigenlijk nog niet echt open geweest”. Naast een gevoel van veiligheid zorgt de aanwezigheid van bedienden ook voor een menselijk aanspreekpunt. Iets waar veel mensen nood aan hebben en een grote hulp kan zijn bij het nemen van het openbaar vervoer. Dit zorgt mee voor de aantrekkingskracht om het openbaar vervoer vaker te nemen. Het verder afbreken van deze dienstverlening zal dan ook bijdragen aan het slechte imago dat de NMBS en het openbaar vervoer al met zich meedraagt.
Afbraak van dienstverlening
Met de sluiten van 44 loketten blijven beloften voor een ander beleid dat investeert in openbaar vervoer dode letter. Vakbond ACOD-Spoor reageert: "In 2007 had de NMBS 208 loketten, in 2018 nog 135 en nu slechts 91. Er zullen bovendien 77 voltijdse equivalenten worden geschrapt. Deze evolutie glijdt verder af naar een permanente minimale dienstverlening."
Permanente minimale dienstverlening. En dat op de drukst gebruikte as van België: die tussen Antwerpen en Brussel. Het is al jaren bezig, en het stopt maar niet. Station Hove sloot in 2005, Mortsel Oude God deed de loketten dicht in 2012, net na een renovatie. En Duffel sloot in 2015. In de nieuwe plannen van de NMBS staan dus nu zowel Kontich-Lint als Mechelen-Nekkerspoel op het lijstje.
Vanzelfsprekend zijn er altijd dingen in verandering, in hoe mensen hun ticket kopen, online of aan de automaat. Maar om te denken dat er geen loketten meer zouden nodig zijn, juist op een ogenblik dat we openbaar vervoer verder willen ontwikkelen als alternatief, is een volledig fout idee. De loketbediende van Kontich vertelt zelf in de krant: “Het informatieve aspect gaat voor de reizigers nog het meeste wennen zijn. Want niet zozeer de ticketverkoop, maar informatie over niet alleen de treinen, maar bijvoorbeeld over een aansluitende buslijn hier aan het station of zelfs gewoon locaties in Kontich, zijn de vragen die het meest weerkeren.” Er zijn geen redenen om aan te nemen dat dit in Nekkerspoel anders is.
Er zijn zoveel zaken waarop de automaat geen antwoord geeft
Ook voor de veiligheid van de stations is de menselijke aanwezigheid van belang. Niets triester dan stations waar niemand werkt en niemand te zien is. Volgens een studie van de FOD Mobiliteit mijdt één op de drie vrouwen het openbaar vervoer uit angst aangerand te worden. Aanwezigheid en veiligheid is dan ook essentieel om reizigers aan te trekken.
De regering schuift naar voor dat er contracten moeten gesloten worden met andere uitbaters als er geen loketten meer zijn. Maar een horecazaak vervangt natuurlijk niet de functie die een loket kan hebben met NMBS-personeel met kennis van zaken. Nog los van het feit dat commerciële zaken totaal andere openingsuren hebben dan de uren waarop mensen de trein nemen.
De PVDA vindt de plannen van de NMBS dan ook een bijzonder slecht idee en vraagt de regering om snel tussen te komen om deze terug te draaien. We hebben geen neoliberale mobiliteitsvisie nodig waar steeds meer mensen hyperflexibel moeten gaan rondrijden met Uber-taxi’s, en waar steeds minder wordt ingezet op kwalitatief en hoogstaand openbaar vervoer.