Het biotechbedrijf Galapagos bouwt straks in Mechelen een nieuwe hoofdzetel. Bij dit project moet het bedrijf in principe afgerond 4 miljoen aan stedenbouwkundige ontwikkelingskosten betalen aan de stad. Maar nog voor de eerste steen gelegd is, geeft de stad daarop een korting van 2,7 miljoen euro.
Galapagos is, om het met een understatement te zeggen, een booming business in het farmaceutische landschap. In 2019 boekte het een nettowinst van 150 miljoen euro. Bovendien zit het op een cash-reserve van maar liefst 5,8 miljard euro. Galapagos heeft een beurswaarde van 15 miljard euro. Het brengt een geneesmiddel tegen reuma op de markt, waarvan verwacht wordt dat het een omzet van 6 miljard dollar kan halen.
“Waarom zou deze reus dan geen 4 miljoen euro kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van onze stad? Waarom moet daar een korting van 2,7 miljoen op gegeven worden?”, vraagt PVDA-gemeenteraadslid Dirk Tuypens zich af. “Voor Galapagos is 2,7 miljoen euro peanuts, maar voor de stad is dat een stevig bedrag, waarmee heel wat nuttige dingen gerealiseerd zouden kunnen worden.”
Geen stabiliteit
Tegenover de korting van 2,7 miljoen staat wel een voorwaarde. Galapagos moet binnen de zes jaar na de oplevering van de nieuwe hoofdzetel (vermoedelijk in 2027) het aantal werknemers in Mechelen met 50% verhogen.
“Dat is een klassieker”, zegt Tuypens. “Grote bedrijven krijgen altijd fiscale kortingen en andere cadeaus in ruil voor tewerkstelling. Alleen blijkt dat in de praktijk niet te werken. Cadeaus of niet, wanneer het hen goed uitkomt, snoeien bedrijven genadeloos in het personeelsbestand of pakken ze hun koffers en verhuizen. Duurzame tewerkstelling is dan het minst van hun zorgen.”
Dat is in de voorbije jaren helaas ook in Mechelen realiteit gebleken. Op korte tijd is er veel werkgelegenheid verloren gegaan. In 2018 werd Axalta opgedoekt, nochtans een van de beste vestigingen binnen de groep waartoe het behoorde. Dit jaar ging CG Power Systems failliet, na gesjoemel aan de top van het bedrijf in India. Ook de FNG-groep ging op de fles, na wellicht ook onfrisse praktijken aan de top. Bij Continental wil men ook 140 jobs schrappen, wat hopelijk nog gedeeltelijk kan worden tegengehouden. Het succesvolle IT-bedrijf AFAS verhuist dan weer naar Kontich.
“Het mag duidelijk zijn dat de grote bedrijven geen stabiliteit bieden als het gaat om werkgelegenheid”, zegt Tuypens. “Verwachten dat Galapagos die stabiliteit wel zal garanderen, is toch nogal voortvarend. Het bedrijf mag dan vandaag wel een topper zijn, maar ook in de farmaceutische sector vallen vandaag klappen. Kijk maar naar farmareus GSK, dat in België 935 jobs op de helling zet. Bovendien zitten we vandaag niet in een comfortabele economische situatie. De crisis van 2008 is nog niet verteerd en we krijgen er nu een nieuwe crisis bovenop als gevolg van de corona-pandemie. De perspectieven zijn niet rooskleurig. Er wordt wereldwijd een verlies van 340 miljoen jobs verwacht.”
In de overeenkomst tussen de stad en Galapagos wordt ook niets gezegd over de duurzaamheid van de beoogde verhoging van jobs. De tewerkstelling moet na zes jaar met 50% gestegen zijn, over wat er daarna kan en mag gebeuren, wordt niets gezegd. Dus als Galapagos na die eerste zes jaar een herstructurering doorvoert en mensen laat afvloeien, is er geen vuiltje aan de lucht.
Wankelende dogma’s
Op de gemeenteraad van 7 september reageerde Schepen Greet Geypen (Stadslijst Open Vld-Groen) erg kort op een tussenkomst van Dirk Tuypens. Ze zei alleen dat Galapagos een belangrijk bedrijf is dat ervoor kiest zijn hoofdzetel in Mechelen te bouwen en dat we daar fier op moeten zijn.
“Haar reactie bevestigt alleen hoezeer ook het Mechelse bestuur blindelings blijft zweren bij het neoliberale dogma dat grote bedrijven zoveel mogelijk vrijgesteld moeten worden van alle mogelijke belastingen en bijdragen”, zegt Dirk Tuypens. “Terwijl de huidige crisis net alle dogma’s aan het wankelen heeft gebracht. Opvallend is ook dat Vlaams Belang deze korting van 2,7 miljoen euro mee goedkeurde. Eens te meer laat deze partij zien dat ze altijd en overal de kant van het grootkapitaal kiest. Er zijn duidelijk partijen die nog altijd niet gezien hebben dat er van alles beweegt in de wereld. Ze hebben blijkbaar nog altijd niet begrepen dat een meerderheid van de bevolking vindt dat grote bedrijven een correcte bijdrage moeten leveren aan onze samenleving.”
